Hayvanlar Alemiyle İlgili Temel Bilgiler
Hayvanlar aleminin Latince ismi Animalia olarak bilinmektedir. Bu alem kendi içinde gruplara ayrılmaktadır. Bu gruplar canlıların sınıflandırılması başlığı altında da yer almaktadır.
Hayvanlar aleminde hayvanlara özgü evreler bulunmaktadır. Bu bilgiler eşliğinde doğada yaşamak isteyen insanlar genel bilgilere ulaşmaktadır. Çünkü doğa sadece insanlardan meydana gelmemektedir. Doğanın içinde insanlar, hayvanlar ve bitkiler yaşam sürmektedir.
Hayvanlar alemi zooloji biliminin temelini oluşturmaktadır. Zooloji hayvan bilimi demektir. Bu bilim dalı hayvanların biyolojisini detaylıca incelemektedir. Soyu tükenen türler, eski çağlarda yaşamış hayvanlar, soyu tükenme tehlikesinde olan hayvanlar bu bilimin inceleme konusu içindedir.
Hayvanlar Alemi Özellikleri
Hayvanlar alemi özellikleri dendiğinde ortak ve özel özellikler devreye girmektedir. Bilindiği gibi hayvanlar aleminde her hayvanın kendine has ayrı özellikleri bulunmaktadır. Fakat buna rağmen hayvanlar aleminde yer alan tüm canlıların bazı ortak özellikleri de sayılmaktadır.
İşte ilk olarak hayvanlar aleminin ortak özelliklerine yer verelim;
Hücre yapısı ökaryotik yapıdadır.
Çok hücreli yapı söz konusudur.
Üreme şekli eşeyli üreme olarak geçmektedir.
Hayvanlar alemindeki canlılarda özel dokular bulunmaktadır.
Hareket kabiliyeti vardır.
Yiyecekleri yutma yetenekleri bulunmaktadır.
Gelişmiş sinir sistemleri mevcuttur.
Bu ortak özellikler dışında hayvanlar aleminde yer alan bazı hayvanların kendilerine has olan özelliklerden bahsedelim.
Kelebek, örümcek, çekirge, Japon balığı, sazan, turna balığı, yılan, timsah, kurbağa, arı, muhabbet kuşu, papağan, yarasa gibi hayvanların belirli türleri, özellikleri, yer aldığı kategorisi bulunmaktadır.
Örneğin kelebek omurgasız hayvanlar arasındadır. Kelebek hayvanı kanatlı, uçabilen bir hayvandır. Yumurta ile üreme gerçekleştirmektedir. Kendi arasında cinsleri bulunmaktadır. Geneli pullarla ve parlak renklerle donatılmıştır. Vücut yapısı da böceklere benzetilmektedir. Gözleri başının iki tarafındadır. Hatta bazı kelebekler 20.000 adet küçük gözden oluşmaktadır. Ağız kısımları emici özelliğe sahiptir.
Japon Çin altın balık olarak bilinir. Soğuk suda yaşarlar ve ömürleri yaklaşık beş yıldır. Türleri saldırgan değildir. Hafızaları ise bilinenin aksinedir. Saniyelik bir hafıza yerine altı aylık hafızaları vardır. Balıklar omurgalı hayvan kategorisinde yer almaktadır. Dolayısıyla da Japon balığı omurgalıdır.
Timsah canlısı ise su içinde oldukça etkendir. Hatta üç saat suyun dibinde kalabilmektedir. İnsanlar arasında hızlı yüzücüler olarak bilinmektedir. Kalp yapıları dört odacıklı şeklindedir. Diller alt çeneye yapışıktır ve güçlü kaslara sahiptir. Çene kemikleri de hareketsizdir. Bu yüzden görevleri dil üstlenmektedir. Timsahlar sürüngenler grubunda yer alarak omurgalı hayvanlar listesindedir.
Arılar ise dört kanatlı böcekler olarak geçmektedir. İğneli türleriyle bilinirler. Arılar yavaş hareket etmektedir. Bal üretirler. Bu balı nektar şeklinde kusarak üretmektedirler. Hatta bu arılar bal arısı olarak bilinir ve altı bacaklıdır. İki çift kanadı ve iki bitişik gözleri vardır. Üç adet tekil gözleri de başlarının üzerindedir. Arılar böcekler sınıfında yer alır. Böcekler omurgasız olduğu için arılar da omurgasız kategorisinde incelenmektedir.
Kuşlar ise omurgalı hayvanlar arasındadır. Dolayısıyla muhabbet kuşu, papağan gibi kuşlar da omurgalı sınıfında yer alır. Muhabbet kuşları 18 cm boyunda ve ortalama 40 gram kiloda bulunur. Desenli ve farklı renkte olabilmektedir. Papağan da tıpkı muhabbet kuşu gibi bir kuş türüdür ve omurgalı kategorisinde yer almaktadır. Kendine has özelliklerinde kıvrık bir gaga, kalın bir dil, etli bir vücut ve parlak tüyler vardır.
Yarasa ise memeli bir hayvandır ve memeliler de omurgalılar arasındadır. Yarasanın kendine has özellikleri arasında üç ay kış uykusuna her yıl yatması, tavanda uzun süre asılı kalabilmesi, bacaklarında özel yapılı kasların olması vardır. Hatta yarasalar memeli grubunun en büyük takımını oluşturmaktadır. 1200 adetten fazla türüyle doğada yaşamaktadır.
Hayvanlar Alemi Çeşitliliği ve Sınıflandırması
Hayvanlar alemi oldukça geniş bir topluluktur. Bilim insanları incelemelerin kolay olması adına hayvanlar alemini sınıflara, çeşitlere ve gruplara ayırmıştır.
Hatta her hayvanlar da kendi arasında türlere ayrılmaktadır. Bu yazımızda tüm bunları örneklerle anlatacağız.
Hayvanlar alemi kendi içerisinde üç grupta sınıflandırılmaktadır. Omurgalı hayvanlar, omurgasız hayvanlar ve ilkel kordalılar olarak bu gruplar belirlenmiştir.
Omurgalı hayvanlar memeliler, balıklar, kurbağalar, kuşlar ve sürüngen hayvanlarıdır. Omurgalı olan bu hayvanların ortak özelliği omurgalı oluşlarıdır. Elbette ki her hayvanın kendi içinde ayrıldığı türlerin özellikleri de mevcuttur.
Omurgalı olan bu hayvanların her birinin sırtında omurgası vardır. Kafataslarının içinde beyin bulunur. Sinir sistemleri gelişmiştir. Organları da daha gelişmiş yapıdadır. Kapalı dolaşım sistemleri vardır. Bu hayvanların kanları kırmızıdır çünkü bu hayvanlarda hemoglobin bulunur. Karada yaşayan omurgalılar akciğerleriyle nefes alırken denizde yaşayan omurgalılar solungaçlarıyla nefes alır. İskelet, deri ve kıkırdakları vardır.
Omurgalı kategorisinde yer alan kuşlara muhabbet kuşu, papağan, Hint bülbülü gibi sayılamayacak derecede kuş türü örnek olarak verilebilir. Omurgalı kategorisinde yer alan balıklar arasında ise kavgacı balık, Japon balığı, lepistes, sazan, güneş balığı gibi sayılamayacak derecede balık türü örnek olarak verilebilir. Omurgalı kategorisinde yer alan sürüngenlere ise yılan, timsah, kertenkele gibi hayvanlar örnek olarak verilebilir. Omurgalı kategorisinde yer alan memeli hayvanlara ise gelincik, tavşan ve yarasa gibi hayvanlar örnek olarak gösterilebilir. Omurgalı olan kurbağalar arasında kara kurbağa, cam kurbağa, su kurbağası, ağaç kurbağası gibi türler örnek gösterilebilir.
Omurgasız kategorisinde yer alan hayvanlar süngerler, solucanlar, eklem bacaklılar, sölenterenler, yumuşakçalar ve derisi dikenliler olarak sınıflara ayrılmaktadır. Süngerler suda yaşamını sürdüren tek türde bulunan deniz canlılarıdır. Solucanlar ise yassı solucan, halkalı solucan ve yuvarlak solucan olarak çeşitlendirilir. Eklem bacaklılar da örümceğimsiler, kabuklular, böcekler ve çok ayaklılar olarak çeşitlidir. Söleterenler ise sucul canlılardır sürüngenlerden daha gelişmiştir. Söleterenlere örnek olarak mercanlar ve deniz anası verilebilir. Yumuşakçalara örnek olarak ahtapot, salyangoz, sümüklü böcek ve midye verilebilir. Derisi dikenliler de su hayvanlarıdır. Deniz kestanesi, deniz yıldızı bu türe örnek su hayvanlarıdır.
Omurganın olmaması, hücre duvarlarının olmaması, çok hücreli olmaları, çevrelerinden ısı emmeleri, iki üreme veya gamet yöntemiyle üremeleri, büyüdükçe biçim değiştirmeleri omurgasız kategorisinde yer alan hayvanların ortak özellikleridir.
İlkel kordalılar kategorisi ise başı kordalılar ve tulumlar olarak iki grupta yer alır. Bu kategoride yer alan canlılarda omurga bulunmaz. Tulumlarında ergin bireyleri bulunur ve bunlar da denizde yaşar. Yaşama biçimleri ise sabittir. Bu hayvanlarda esnek ve destekleyici yapı bulunur. Hatta bu yapıya sırt ipi ismi verilir. Bu hayvanların sırt bölgesinde boru şeklinde bir sinir kordonu yer alır. Bu özellikler ilkel kordalılar grubundaki canlılarının ortak özellikleridir